อย่างที่หลาย ๆ คนทราบ การที่เราสูญเสียฟันแท้ไป เราจำเป็นที่จะต้องใส่ รากฟันเทียม หรือว่าฟันปลอม หากว่าเราไม่ใส่ รากฟันเทียม ไว้ ปัญหาที่จะเกิดขึ้นตามมานั้นก็คือ ฟันล้ม เพราะฟันซี่อื่น ๆ จะเคลื่อนตัวมายังตำแหน่งที่ฟันว่าง จึงทำให้เกิดการล้มของฟันได้

รากฟันเทียม หรือ รากเทียม เป็นวัสดุที่มีรูปร่างคล้ายรากฟันที่ทำจากไททาเนียม ซึ่งเป็นวัสดุที่เข้ากับร่างกายมนุษย์ได้ดี ใช้สำหรับฝังลงไปในกระดูกขากรรไกรเพื่อช่วยในการทำฟันเทียมแบบติดแน่น และ แบบถอดได้ ปัจจุบันการใส่ รากฟันเทียม ถือว่าเป็นวิธีการทดแทนฟันแท้ที่เสียไปอย่างดีที่สุด

ซึ่งในปัจจุบัน เทคโนโลยี ทางด้าน รากฟันเทียม มีการพัฒนาไปไกลมาก ในอดีตการทํารากเทียม นอกจากจะยุ่งยากแล้ว ยังใช้เวลาในการรักษานาน อาจจะต้องใช้เวลาถึงครึ่งปีหรือมากกว่านั้น แต่ในปัจจุบันเทคโนโลยีด้าน รากฟันเทียม ทำให้สามารถร่นระยะเวลาการรักษาได้อย่างรวดเร็วยิ่งกว่าเดิม

ส่วนประกอบของ รากฟันเทียม

รากฟันเทียมประกอบด้วย

1. รากฟันเทียมที่ทำจากโลหะไทเทเนียม หรือ เซรามิกเซอร์โคเนีย เป็นรากฟันที่ถูกทำเพื่อให้ใส่ติดแน่นร่วมกับครอบฟัน

2. ครอบฟัน หรือ ฟันเทียมชนิดฐานพลาสติก สวมทับเสมือนฟันตามธรรมชาติที่ใกล้เคียงที่สุด

โดยวัสดุรากฟันเทียมที่ประกอบขึ้นทั้งสองส่วนนี้สามารถเข้ากันได้ดีกับกระดูกขากรรไกร และเป็นวัสดุที่ไม่สร้างความระคายเคือง จึงทำให้เกิดอาการแพ้ได้น้อยมาก

REVIEW รากฟันเทียม

การทดแทนฟันหลายซี่ ในกรณีที่ฟันหายไป 1 ซี่แต่หลาย ๆ ตำแหน่ง ก็สามารถใส่รากฟันเทียมรองรับครอบฟันได้ แต่กรณีที่ฟันหายไปหลาย ๆ ซี่ ติด ๆ กันทันตแพทย์สามารถทำการฝัง รากฟันเทียม เพื่อรองสะพานฟันได้ ซึ่งมีข้อดี คือสามารถลดจำนวน รากฟันเทียม ลง หรือในบริเวณที่ไม่สามารถฝัง รากฟันเทียม เท่ากับจำนวนฟันที่หายไปได้

• ในกรณีที่มีฟันหายไปเป็นจำนวนมาก รากฟันเทียม สามารถช่วยให้ฟันเทียมแบบถอดได้แน่นขึ้น ไม่จำเป็นต้องใส่ตะขอฟันปลอม หรือทำให้ส่วนของเหงือกปลอมสั้นลงได้

• การทดแทนฟันที่หายไปทั้งปาก ในกรณีที่ฟันหายไปทั้งปาก รากฟันเทียม สามารถช่วยทดแทนฟันได้ทั้งแบบติดแน่น และแบบถอดได้ แบบติดแน่น ทันตแพทย์จะทำการฝังรากเทียมจำนวน 4, 6 หรือ 8 ตัวต่อ 1 ขากรรไกร ส่วนแบบถอดได้จะทำการฝังรากฟันเทียมจำนวน  2 - 4 ตัว วิธีการและความยุ่งยากก็จะแตกต่างกันไป

เทคนิคการรักษาแบบใส่ รากฟันเทียม

การรักษาโดยการใส่รากฟันเทียมในปัจจุบัน มีเทคนิคในการรักษา ดังนี้

• การออกแบบวางแผนการรักษาด้วยคอมพิวเตอร์ เพื่อความแม่นยําและมีประสิทธิภาพสูงสุด เราสามารถเห็นภาพเคสการรักษาตั้งแต่เริ่มจนจบ และสามารถดูอวัยวะข้างเคียงเพื่อป้องกันการเกิดอันตรายได้

• การใส่รากฟันเทียมทันทีหลังถอนฟัน เพื่อให้คนไข้ลดการทําผ่าตัด และลดอาการบาดเจ็บที่จะเกิดขึ้น

• การบูรณะด้วยการทำฟันรากเทียมทั้งปาก ในเทคนิคที่เรียกว่า All on4 โดยการใส่รากเทียม เพื่อเป็นหลักยึดฟันปลอมทั้งปากแบบติดแน่น และผู้ป่วยสามารถได้ฟันภายในเวลา 1 อาทิตย์

• การใส่ฟันชั่วคราวแบบติดแน่นบนรากเทียม เพื่อให้ผู้ป่วยสามารถมีฟันใช้ขณะรอรากเทียมยึดติดกับกระดูก

• การปลูกกระดูกพร้อมกับการใส่รากเทียม ไม่ว่าจะเป็นบริเวณต่าง ๆ ในช่องปาก หรือในโพรงอากาศ (ไซนัส)

รากฟันเทียมเหมาะกับใครบ้าง

คุณเคยสงสัยหรือไม่ว่า รากฟันเทียมเหมาะกับใคร บ้าง  เนื่องจากว่ารากฟันเทียมนั้นไม่ใช่ทุกคนจะทำได้ ปกติแล้วคนที่ทำรากฟันเทียมได้ จะต้องมีคุณสมบัติดังต่อไปนี้

• ผู้ป่วยต้องอายุ 18 ปีขึ้นไป เนื่องจากเป็นวัยที่ขากรรไกรเติบโตเต็มที่

• ผู้ป่วยฟันแตกหรือบิ่น ซึ่งทันตแพทย์จะทำการถอนฟันซี่นั้น ๆ ออก แล้วทำรากฟันเทียมทดแทน

• ผู้ป่วยไม่ต้องการใส่ฟันปลอมแบบถอดได้ ไม่ต้องการกรอฟันสำหรับทำสะพานฟันแบบติดแน่น

รากฟันเทียมไม่เหมาะกับใคร บ้าง

• ผู้ป่วยอายุไม่ถึง 18 ปี เนื่องจากกระดูกขากรรไกรยังไม่เติบโตเต็มที่

• ผู้ที่ตั้งครรภ์จะต้องคลอดบุตรก่อนจึงทำรากฟันเทียมได้

• ผู้ป่วยโรคเบาหวานซึ่งเสี่ยงกับการที่บาดแผลอักเสบ ติดเชื้อและหายช้า

• ผู้ป่วยมะเร็งที่ต้องฉายแสงที่ใบหน้าหรือขากรรไกร

• ผู้ป่วยโรคกระดูกพรุน

• ผู้ป่วยโรคเหงือกอักเสบอย่างรุนแรง

• ผู้ที่ได้รับยากดภูมิคุ้มกัน

• ผู้ป่วยจิตเภทที่ไม่สามารถดูแลสุขภาพปากและฟันเองได้

การทำรากฟันเทียม

การทำรากฟันเทียม ต้องทำด้วยแพทย์ที่มีความชำนาญ เพราะมีความซับซ้อน ซึ่งส่วนใหญ่แล้วผู้ที่ตัดสินใจทำรากฟันเทียมมาจากการที่ฟันถูกถอนไปด้วยเหตุผลต่างๆ เช่น ฟันผุลึก ฟันโยกและฟันหัก ส่งผลให้เกิดช่องว่างระหว่างฟันสองซี่ที่อยู่ข้างเคียง เมื่อปล่อยไว้ฟันสองซี่นี้จะล้มและเอียงได้ ซึ่งการฝังรากจะเป็นการทดแทนฟันได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยคัดเลือกวัสดุที่เข้ากับเนื้อเยื่อของมนุษย์ได้เป็นอย่างดี ซึ่งขั้นตอนมีดังนี้

1. ตรวจวินิจฉัยพร้อมวางแผนการรักษา สำหรับผู้ที่ต้องการจะทำรากฟันเทียม สิ่งที่ทำเป็นอันดับแรกคือการตรวจวินิจฉัยและถ่ายภาพ X-Ray และ CT เพื่อเพิ่มความแม่นยำในการฝังรากเทียมเพื่อไม่ให้เกิดปัญหาสำหรับคนไข้ที่มีปัจจัยเสี่ยงต่างๆ สำหรับทำการวิเคราะห์ตำแหน่งของฟัน เพื่อการรักษาที่เหมาะสม

2. ปลูกกระดูกรองฟัน ในกรณีของผู้ป่วยที่กระดูกฟันไม่มีคุณภาพหรือมีความหนาไม่พอสำหรับการรองรับรากฟันเทียม จำเป็นอย่างมากที่จะต้องปลูกกระดูกรองฟันก่อน เพื่อเตรียมความพร้อมในการฝังรากฟันเทียม จากนั้นจึงเข้าสู่การผ่าตัดฝังรากฟัน

3. ระยะรอพักฟื้น หลังผ่าตัด สิ่งสำคัญที่สุดคือการทำให้รากฟันเทียมมีอายุการใช้งานที่นานที่สุด โดยจะต้องพักรอให้กระดูกรองฟันสร้างตัวใหม่ ส่งผลให้เกิดการปกคลุมและก่อยึดกับรากฟันเทียมได้เป็นอย่างดี ใช้เวลาราว ๆ 6 สัปดาห์ ในช่วงนี้สิ่งที่สำคัญที่สุดคือการรักษาความสะอาดในช่องปาก เพื่อป้องกันการติดเชื้อและปวดบวม

4. การดูแลฟันหลังทำรากฟันเทียม เมื่อทำรากฟันเทียมเสร็จแล้ว ควรตรวจสภาพฟันทุก 6 เดือน เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการใช้งานรากฟันเทียม และเพิ่มอายุการใช้งานรากฟันเทียม

การทำรากฟันเทียมมีหลายขั้นตอนที่สำคัญ ซึ่งมีขั้นตอนหลักๆ 4 ขั้นตอนดังต่อไปนี้

• การวางรากเทียม คือการผ่าตัดขากรรไกรเพื่อใส่รากเทียมที่ทำจากวัสดุไทเทเนียมอย่างดี ซึ่งกระบวนการนี้ต้องดำเนินการโดยทันตแพทย์ผู้มีความเชี่ยวชาญ เพราะถือเป็นการผ่าตัดชนิดหนึ่งจึงต้องทำโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น โดยก่อนผ่าตัดหมอฟันจะฉีดยาชายังบริเวณที่ต้องการปลูกรากฟันเทียมให้กับคนไข้ โดยจะใช้ระยะเวลาในการผ่าตัดประมาณ 2-3 ชั่วโมง

• ช่วงเวลาพักฟื้นเพื่อให้รากฟันเทียมเกาะยึดติดกับขากรรไกร โดยเป็นช่วงเวลาที่คนไข้จะต้องอยู่แบบไม่มีฟันประมาณ 1-2 สัปดาห์ เพื่อให้รากฟันเทียมที่ฝังลงไปนั้นยึดติดกับขากรรไกรได้แน่นหนาขึ้น หรือคนไข้อาจทำสะพานฟันชั่วคราวก็ได้ โดยระยะเวลาช่วงพักฟื้นนี้จะใช้เวลาทั้งหมดประมาณ 3-6 เดือน ขึ้นอยู่กับสภาพและลักษณะของขากรรไกรของคนไข้ที่ต่างกัน

• การใส่เดือยรองรับครอบฟัน เป็นการผ่าตัดครั้งที่ 2 ที่ต้องทำโดยทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เป็นการใส่เดือยฟันเพื่อรองรับฟัน ซึ่งหมอฟันจะติดเดือยฟันเข้ากับรากฟันเทียมของคนไข้ เดือยฟันจะทำหน้าที่เป็นสะพานฟันหรือเป็นที่ที่ให้ฟันปลอมยึดไว้

• การใส่ครอบฟัน เป็นขั้นตอนสุดท้ายของการทำรากฟันเทียม โดยทันตแพทย์จะพิมพ์ปากของคนไข้ เพื่อให้ได้ครอบฟัน จากนั้นก็นำครอบฟันใส่ให้กับคนไข้ ก็จะทำให้ได้ฟันเสมือนจริงที่สามารถใช้งานได้เหมือนเดิม ทั้งยังมีความคงทนถาวรเสมือนฟันจริงอีกด้วย

ข้อดีของการทำรากฟันเทียม

ข้อดีของการทำรากฟันเทียม มีหลายด้าน เช่น การเพิ่มประสิทธิภาพในการบดเคี้ยวให้ดีกว่าเดิม , รักษาสภาพของกระดูกขากรรไกร ฯลฯ แต่เนื่องจากการใส่รากฟันเทียมมีค่าใช้จ่ายมาก อีกทั้งยังเป็นการผ่าตัดประเภทหนึ่ง ดังนั้นเราจะมาดู ข้อดีของการทำรากฟันเทียม กัน ซึ่งมีดังนี้

• สีสวยงามใกล้กับสีฟันธรรมชาติ เหมาะกับผู้ที่ต้องการเสริมความมั่นใจให้กับรอยยิ้มของตนเอง หากมีฟันซี่ใดเสียหายไป คงไม่มีใครกล้ายิ้มได้อย่างเต็มปาก การทำรากฟันเทียมจะช่วยแก้ปัญหาในจุดนี้ได้เป็นอย่างดี

• บดเคี้ยวอาหารได้ละเอียดขึ้น เป็นธรรมดาเมื่อฟันซี่ใดหายไป อาจส่งผลเสียโดยทำให้การบดหรือเคี้ยวอาหารไม่ละเอียดเท่าที่ควร นานวันเข้าอาจป่วยด้วยโรคกระเพาะอาหาร โรคท้องอืด กรดไหลย้อน การทำรากฟันเทียมจะช่วยแก้ปัญหาการเคี้ยวอาหารไม่ละเอียดได้เป็นอย่างดี เป็นการแก้ปัญหาสุขภาพที่ต้นเหตุ

• ไม่เสียเนื้อฟันธรรมชาติ หลายคนที่ฟันแตกหรือฟันบิ่นอาจคิดว่าต้องถอนฟันสถานเดียวเท่านั้น แต่แท้จริงแล้วคุณสามารถทำรากฟันเทียมได้ โดยไม่เสียเนื้อฟันธรรมชาติไปอีกด้วย

• รักษาสภาพของกระดูกขากรรไกร การทำรากฟันเทียมช่วยในการรักษาสภาพของกระดูกขากรรไกรให้เป็นเหมือนเดิม เหมาะสมกับทุกคน

• ลดการเกิดฟันปลอมหลวม การใส่ฟันปลอมนั้นหากไม่ได้ทำรากฟันเทียมอาจทำให้ฟันปลอมหลวม โยกคลอนและหลุดได้อย่างง่าย ๆ จะดีกว่าหรือไม่หากเราแก้ปัญหาด้วยการทำให้ฟันปลอมของเรานั้นแน่นหนาขึ้นด้วยการทำรากฟันเทียม

• บดเคี้ยวให้ดีกว่าเดิม

การเตรียมตัวเข้ารับการทำรากฟันเทียม

ผู้ป่วยที่จะเข้ารับการรักษาด้วยรากฟันเทียม จำเป็นจะต้องได้รับการตรวจ และประเมินโดยละเอียดจากทันตแพทย์เฉพาะทาง เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดปัญหาตามมาภายหลังเพราะอาจแก้ไขได้ยากมาก อีกทั้งทันตแพทย์จำเป็นต้องมีความรู้และความชำนาญ สามารถเลือกรากเทียมที่เหมาะสมกับคนไข้ มีความเข้าใจเรื่องการบดเคี้ยว และขั้นตอนทางทันตกรรมประดิษฐ์ ผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัว หรือรับประทานยาอยู่ควรแจ้งให้ทันตแพทย์ทราบ และที่สำคัญผู้ป่วยควรดูแลสุขอนามัยช่องปากให้ดีก่อนเข้ารับการรักษา

อายุการใช้งาน และการดูแลรักษารากฟันเทียม

รากฟันเทียม ทำมาจากไททาเนียมซึ่งมีความคงทนมาก อายุการใช้งานจะอยู่ที่การดูแลรักษาสุขภาพช่องปากของผู้ป่วย รากฟันเทียมไม่ผุแต่เกิดโรคเหงือกอักเสบได้ หากดูแลได้ไม่ดี การดูแลรักษาก็เหมือนการดูแลรักษาฟันธรรมชาติ คือ การแปรงฟัน การใช้ไหมขัดฟัน และได้รับการตรวจสุขภาพช่องปากเป็นประจำ หากทำทุกอย่างได้ดีรากฟันเทียมก็จะอยู่ได้ตลอดการใช้งาน

รากฟันเทียม ควรเลือกทำกับทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญที่มีประสบการณ์

พร้อมด้วยเครื่องมือที่ปลอดภัย สะอาด ทันสมัย

สรุป

การทำรากฟันเทียมถือว่ามีความจำเป็นสำหรับคนไข้ที่สูญเสียฟันตามธรรมชาติไป เพราะนอกจากจะเป็นการทันตกรรมเพื่อความสวยงามแล้ว ยังช่วยให้การทำงานของช่องปากและฟันมีความสัมพันธ์กันตามเดิม

ทั้งยังช่วยลดการสูญเสียฟันเพิ่มเติม หรือฟันซี่ข้างเคียงผิดรูปลักษณะไปอีกด้วย และที่สำคัญการกัด หรือบดเคี้ยวอาหารก็ยังคงสามารถใช้งานได้เช่นเดียวกับฟันตามธรรมชาติด้วย ส่วน ราคา จะขึ้นอยู่กับลักษณะขากรรไกรและชนิดของรากฟันเทียมที่คนไข้ต้องการ