รีเทนเนอร์ | ทำความสะอาดด้วยวิธีไหนได้บ้าง?
รีเทนเนอร์ เป็นหนึ่งเครื่องมือที่ใช้สำหรับคงสภาพฟันหลังจากถอดอุปกรณ์จัดฟันออก การสวมรีเทนเนอร์อย่างสม่ำเสมอจะช่วยป้องกันฟันล้ม ไม่ให้เคลื่อนตัวกลับไปตำแหน่งเดิมหรือผิดรูปไปจากเดิม และในบางกรณีอาจใช้ช่วยจัดตำแหน่งฟัน เพื่อแก้ปัญหาฟันห่างหรือรักษาอาการผิดปกติทางช่องปากบางชนิดของคนไข้ได้ด้วย
ประเภทของรีเทนเนอร์
ในปัจจุบัน มีรีเทนเนอร์หลายรูปแบบให้ผู้จัดฟันได้เลือกใช้ โดยขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของทันตแพทย์และความพึงพอใจของผู้จัดฟันเองเป็นหลัก ดังนี้
รีเทนเนอร์แบบลวด ทำมาจากแผ่นอะคริลิก ออกแบบมาให้มีขนาดพอดีกับเพดานปาก ซึ่งเชื่อมกับโลหะที่มีลักษณะเป็นวงสำหรับคาดซี่ฟันไว้ เพื่อยึดรีเทนเนอร์ไม่ให้หลุดออกจากตำแหน่ง โดยควรถอดออกก่อนรับประทานอาหารทุกครั้ง และนำมาทำความสะอาดเป็นประจำ
รีเทนเนอร์แบบใส ทำมาจากพลาสติกใส คลอบคลุมฟันทั้งซี่ ไม่ให้ฟันเคลื่อน มองเห็นไม่ชัด ใส่สบายกว่าแบบลวดและยังคลุมไปยังบริเวณที่บดเคี้ยว สามารถถอดออกเพื่อทำความสะอาดได้เช่นเดียวกับรีเทนเนอร์แบบลวด แต่จะมีความเปราะบางแตกหักได้ง่ายกว่าถ้านอนกัดฟัน เนื่องจากเป็นพลาสติก
รีเทนเนอร์ชนิดถาวร ทันตแพทย์อาจแนะนำให้ผู้ที่เสี่ยงฟันล้มติดรีเทนเนอร์ชนิดนี้ไว้บริเวณแผงฟันล่างด้านหน้า โดยอาจจำเป็นต้องติดไว้เป็นเวลา 2-3 เดือน หรือนานหลายปี เพื่อที่จะให้สภาพฟันของคนไข้ยังเรียงตัวสวยในตำแหน่งเดิมที่เคยจัดฟันมา
วิเวียร่า รีเทนเนอร์ เป็นเครื่องมือคงสภาพฟัน ที่ผลิตมาจากเทคโนโลยีที่ทันสมัย เช่นเดียวกับเครื่องมือจัดฟันแบบใส Invisalign ซึ่งมีความแข็งแรงกว่าเครื่องมือคงสภาพฟันแบบใสอื่น ทำให้ลดความเสี่ยงในการเกิดรอยร้าว หรือการฉีกขาดของเครื่องมือ ติดสีได้น้อย และสวมใส่สบาย มีอายุการใช้งานที่ยาวนานกว่ารีเทนเนอร์แบบใสอื่น ๆ
รีเทนเนอร์แบบโลหะ เป็นรีเทนเนอร์ที่ใช้วัสดุจากโลหะเป็นหลัก โดยมีลักษณะที่ดัดแปลงมาจากฐานฟันปลอม อีกทั้งยังเป็นรีเทนเนอร์ที่ผลิตขึ้นมาเพื่อให้ผู้จัดฟันสวมใส่แบบไม่จำเป็นต้องถอดเข้า-ถอดออกเวลารับประทานอาหาร
ทำไมต้องสวมรีเทนเนอร์ ?
อุปกรณ์รีเทนเนอร์ 1 ชุด มี 2 ชิ้น ประกอบด้วยรีเทนเนอร์ฟันบนและรีเทนเนอร์ฟันล่าง วัสดุที่ใช้มักทำมาจากโลหะและพลาสติก มีขนาดแตกต่างกันไปตามลักษณะกรามและฟันของแต่ละคน ทันตแพทย์จะให้ผู้ที่เพิ่งถอดเครื่องมือจัดฟันสวมรีเทนเนอร์เพื่อประคองฟันและป้องกันฟันเคลื่อนไปจากตำแหน่งที่จัดไว้ โดยในระยะแรกคนไข้จะต้องสวมตลอดทั้งวัน จะถอดออกได้แค่ตอนรับประทานอาหารและแปรงฟันเท่านั้น
เมื่อฟันเริ่มเข้าที่แล้ว ทันตแพทย์บางท่านอาจจะแนะนำให้สวมรีเทนเนอร์เฉพาะเวลานอนเท่านั้น ซึ่งระยะเวลาในการสวมจะขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของทันตแพทย์เป็นหลัก ทั้งนี้ หากไม่ใส่รีเทนเนอร์อย่างต่อเนื่อง หรือหยุดใส่รีเทนเนอร์เพราะคิดว่าฟันเข้าที่แล้ว อาจทำให้ฟันค่อย ๆ เคลื่อนตัวผิดรูปไปจากตำแหน่งเดิม นำมาซึ่งปัญหาฟันห่างหรือฟันล้ม และอาจจำเป็นต้องจัดฟันใหม่อีกครั้ง
นอกจากใช้เป็นเครื่องมือคงสภาพฟัน รีเทนเนอร์ยังช่วยจัดตำแหน่งของฟันให้เรียงตัวสวย และรักษาอาการผิดปกติทางช่องปากบางชนิดได้เช่นกัน ดังนี้
ฟันห่าง ผู้ที่มีช่องว่างระหว่างฟันเพียงเล็กน้อยอาจสวมรีเทนเนอร์เพื่อช่วยให้ฟันเคลื่อนมาชิดกันมากยิ่งขึ้น โดยไม่จำเป็นต้องใช้การจัดฟันเข้ามาช่วย
ภาวะลิ้นยื่นเข้าและออกช่องปากตลอดเวลา รักษาได้โดยการสวมรีเทนเนอร์ที่ออกแบบมาเพื่อบังคับให้ลิ้นแตะเพดานปากและไม่ลอดออกมาอยู่ระหว่างฟันขณะพูด
ความผิดปกติของข้อต่อขากรรไกร ปัญหานี้ส่งผลให้ฟันสบกันไม่พอดี เคี้ยวอาหารได้ลำบาก และอาจมีภาวะนอนกัดฟันตามมา ซึ่งผู้ป่วยที่รู้สึกปวดขากรรไกรหรือปวดศีรษะจากการนอนกัดฟัน อาจสวมรีเทนเนอร์เพื่อป้องกันฟันสบกันระหว่างนอนหลับได้
วิธีทำความสะอาดรีเทนเนอร์
สิ่งสกปรก เชื้อแบคทีเรีย และเชื้อราในช่องปาก จะสะสมอยู่บนรีเทนเทอร์หากละเลยการทำความสะอาด อาจจะส่งผลให้รีเทนเนอร์เปลี่ยนสีและมีกลิ่นไม่พึงประสงค์ รวมทั้งอาจก่อให้เกิดการติดเชื้อในช่องปากตามมาได้ การหมั่นล้างทำความสะอาดด้วยวิธีที่ถูกต้องและเหมาะสมกับรีเทนเนอร์แต่ละประเภทจึงนับว่าเป็นสิ่งสำคัญที่คนไข้ควรรู้ไว้
โดยรีเทนเนอร์แบบลวดและรีเทนเนอร์แบบใสที่สามารถถอดออกได้เหมือนกันนั้น มีวิธีทำความสะอาด ดังนี้
หลังถอดออกมา ให้ล้างคราบสกปรกที่รีเทนเนอร์ทันที เพราะหากปล่อยทิ้งไว้อาจทำให้ทำความสะอาดได้ยากยิ่งขึ้น
ใช้ก้านสำลีขนาดเล็กเช็ดบริเวณร่องในรีเทนเนอร์ซึ่งเป็นจุดที่ยากต่อการทำความสะอาดด้วยแปรงสีฟัน
ใช้แปรงสีฟันชนิดขนนุ่มกับน้ำอุ่น สบู่ หรือน้ำยาล้างจานในปริมาณเล็กน้อยแปรงทำความสะอาดรีเทนเนอร์เบา ๆ หลังรับประทานอาหารทุกครั้ง
ปรึกษาทันตแพทย์ก่อนแช่รีเทนเนอร์กับน้ำยาบ้วนปากหรือน้ำยาทำความสะอาดฟันปลอม และปฏิบัติตามคำแนะนำของทันตแพทย์อย่างเคร่งครัดเสมอ
ทันตแพทย์อาจแนะนำให้ใช้สารละลายพิเศษสำหรับทำความสะอาดรีเทนเนอร์โดยเฉพาะ เพื่อกำจัดคราบฝังแน่นที่ทำความสะอาดได้ยาก
ส่วนรีเทนเนอร์ชนิดถาวรเป็นอุปกรณ์ที่ยึดติดอยู่กับฟันตลอดเวลา ไม่สามารถถอดออกมาได้ จึงควรหมั่นใช้ไหมขัดฟันกำจัดสิ่งสกปรก ซึ่งปฏิบัติได้ตามคำแนะนำดังต่อไปนี้
ร้อยไหมขัดฟันเข้าไประหว่างรีเทนเนอร์และฟันล่าง โดยอาจใช้เข็มร้อยไหมขัดฟันเพื่อช่วยให้ร้อยได้ง่ายขึ้น
จับไหมขัดฟันแต่ละข้างแล้วดึงไหมขัดฟันขึ้นและลงระหว่างซี่ฟันเพื่อกำจัดสิ่งสกปรก โดยดึงให้ไหมขัดฟันลงลึกไปถึงบริเวณขอบเหงือกด้วย
ผู้ที่มีปัญหาในการใช้ไหมขัดฟันควรปรึกษาทันตแพทย์ เพื่อรับคำแนะนำในการใช้ไหมขัดฟันอย่างถูกต้อง
ทั้งนี้ หลังใช้รีเทนเนอร์แล้วพบว่าเหงือกหรือเนื้อเยื่อภายในช่องปากบวมแดงหรือพบอาการผิดปกติใด ๆ ภายในช่องปาก ควรรีบไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจวินิจฉัยทันที
หากรีเทนเนอร์แตกหัก ผิดรูปร่าง หรือมีคราบสกปรกที่ล้างไม่ออก คนไข้ควรไปพบทันตแพทย์เพื่อเปลี่ยนอันใหม่ รวมทั้งควรเปลี่ยนรีเทนเนอร์ตามระยะเวลาที่ทันตแพทย์แนะนำ ทั้งนี้ อายุการใช้งานของรีเทนเนอร์ขึ้นอยู่กับการใช้งาน และการรักษาของผู้ใช้ด้วย โดยรีเทนเนอร์แบบลวดมักมีอายุการใช้งานอยู่ที่ประมาณ 2-3 ปี ส่วนรีเทนเนอร์แบบใส จะมีอายุการใช้งานเพียงประมาณ 6 เดือนถึง 2-3 ปี เท่านั้น
การจัดฟันจึงและทำรีเทนเนอร์ควรเลือกรับบริการกับทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญที่มีประสบการณ์
พร้อมด้วยเครื่องมือที่ปลอดภัย สะอาด ทันสมัย
คลินิกครอบครัวฟันดี ยินดีให้บริการ
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม คลิก
ข้อมูลโดย
ทพญ. กนกรัสม์ ฉันทแดนสุวรรณ
